Pedodonti
Pedodonti Nedir?
Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-13 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını, çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini amaçlayan bir anabilim dalıdır. Pedodonti, bebeklik çağından itibaren çocukların ağız-diş sağlığını ve çene-yüz bölgesi gelişimini takip ve tedavi eden, aynı zamanda koruyucu önlemleri de içine alan diş hekimliği dalıdır. Pedodontistler bu dönemde bebek, çocuk ve gençlerin ağız diş sağlığı gereksinimlerine göre önleyici ve tedavi edici her türlü tedavi ve koruyucu uygulamaları gerçekleştirmektedirler.
- Ağız-Diş Bakımı ve Beslenme Önerileri
- Çocuk Protezleri
- Diş Çekimi
- Diş Çürüğünden Koruyucu ve Önleyici Uygulamalar (Fluorid Jeli, Fluorid Verniği, Fissür Örtücü)
- Diş Travmalarının Tedavisi
- Endodontik Tedaviler (Kanal Tedavileri, Ampütasyonlar)
- Kötü Ağız Alışkanlıklarını (Parmak Emme, Tırnak Yeme, Dudak Isırma vb.) Durdurmaya Yönelik Tedaviler
- Süt ve Genç Sürekli Dişlerde Restoratif Tedaviler (Dolgular)
- Yer Tutucular
Süt Dişlerinin Önemi Nedir?
Süt dişleri her şeyden önce çiğneme açısından önemlidir. Dişleri çürüyen ve rahatsızlık hisseden çocuklar yemek yerken ağrı çekmekte ve yeterli beslenememektedir. Büyüme ve gelişim bozukluğu yaşayan birçok çocukta diş çürüğü nedeniyle yeterli beslenme yapamadığı bildirilmektedir.
Diğer taraftan süt dişlerinin erken yaşta kaybedilmesi, çocuklarda dilin yanlış konumlanmasına ve bunun sonucunda konuşma bozukluğuna ve yanlış yutkunma alışkanlığı (infantil yutkunma) kazanılmasına neden olmaktadır.

Süt dişleri, daimi dişler sürene kadar onların yerini korumak açısından önemlidir. Dişler çene içerisinde oluşumlarını sürdürürken, kök gelişimlerine göre belli yaşlarda sürmektedirler. Bu vakte kadar ağız içinde sürecekleri mesafeyi koruma görevi süt dişlerine düşmektedir. Aksi taktirde süt dişinin erken kaybı sonucunda yer kaybı yaşanmakta ve hastada ortodontik problemler oluşmaktadır.
Koruyucu Uygulamalar Nelerdir?
Çocuk diş hekimliğinin birinci amacı, diş sorunlarının oluşmasını engelleyecek önlemleri almak ve çocukları çürüksüz bir geleceğe yönlendirmektir. Bu amaçla uygulanan işlemlere Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları denir. Diş çürüğünü önlemeye yönelik koruyucu uygulamalar için de çocuğun ve ailesinin ağız-diş sağlığı ve beslenme konusunda eğitilmesine büyük önem verilmektedir. Koruyucu diş hekimliği uygulamaları arasında yüzeyel flor ve fissür örtücü işlemleri yer almaktadır.
Fissür Örtücüler Ne İşe Yarar?
Daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin ve çürümeye yatkın fissürleri (olukları) kapatıp, bakterilerin buraya ulaşmasına izin vermeyen ve böylece çürüğü önleyen akışkan bir dolgu maddesidir. Fissür örtücü uygulamaları 6 ayda bir kontrol edilmelidir.
Flor Uygulaması Nedir?
Flor, dişlerin çürümesini önleyen, dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Dişler ilk sürdükleri zaman diş minesi tam olarak olgunlaşmadığından yeni sürmüş dişler genellikle çürüğe karşı daha dirençsiz ve çürük oluşumuna yatkındırlar. Flor, diş minesini kuvvetlendirerek dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Profesyonel yüzeyel flor uygulaması sadece diş hekimleri tarafından uygulanabilen koruyucu bir yöntemdir. Yüzeyel flor, 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Bebeğimin dişlerini temizlemeye ne zaman başlamalıyım?
Bebeklerde ilk süt dişi çıktığı andan itibaren fırçalama yapılmalıdır. Arka bölgedeki dişler çıkıncaya kadar fırçalama için en uygun araç eczanelerde kolaylıkla bulabileceğiniz parmak fırçalardır. Sonrasında ise çocuğun yaşına uygun bir diş fırçası ile bu işleme devam edilmelidir. Biri akşam yatmadan önce olmak şartıyla günde en az 2 kez dişler fırçalanmalıdır. 0-3 yaş arası dönemde fluorid içermeyen diş macunları kullanılması daha uygundur. 3 yaşından sonra ise fluorid içeren çocuk macunlarının tercih edilmesi diş çürüğünden korunmak için daha etkilidir.
Bebeğimi ilk diş hekimi muayenesine ne zaman götürmeliyim?
İlk sütü dişi çıktığı andan itibaren bebeklerin diş hekimine getirilmeleri uygundur. Çünkü önemli olan diş sorunlarının oluşmadan kontrol altına alınmasıdır. Bunun için bebeklerde ağız bakımı, beslenmenin çürük oluşumu üzerindeki etkileri gibi pek çok konuda ailelerin bilgilendirilmeleri gerekmektedir. Bu kontroller 6 ayda bir tekrar edilmelidir.
Çürükten korunmak için uygulanan tedaviler nelerdir?
3 yaşından sonra yüzeyel fluorid uygulaması ile koruyucu tedaviler başlatılmalıdır. Koruyucu etkinin idamesi için fluorid uygulaması 14-15 yaşına kadar 6 ayda bir tekrar edilmelidir. Fluorid uygulamasına ek olarak, 6 yaşından sonra daimi azı dişlerinin sürmesini takiben fissür örtücü uygulamaları yapılmalıdır. Bu işlem daimi azı dişlerinin çiğneme yüzeylerinde bulunan ve çürüğün en sık olarak başladığı alan olan fissürlerin örtülmesi işlemidir. Böylece fırçanın temizleyemediği bu derin fissürlerde başlayabilecek çürükler önlenmiş olur.
Süt dişleri tedavi edilmeli midir?
Süt dişleri daimi dişler kadar önemlidir.
Çürük süt dişleri ağrıları yüzünden çocukların yemek yeme, konsantre olma, uyuma gibi pek çok günlük faaliyetleri olumsuz etkilenebilmektedir.
Tedavi edilmemiş çürük süt dişlerine bağlı oluşabilecek iltihabi durumlar nedeniyle genel sağlığı etkileyebilecek enfeksiyon hastalıkları gelişebilir.
Süt dişleri daimi dişlerin rehberidir. Düşme vaktinden erken kaybedilen ya da çekilen süt dişleri daimi dişlerde çapraşıklık ya da gömük kalma gibi sorunlara yol açabilmektedir.
Çocuklarda hangi diş tedavileri yapılmaktadır?
Çocuklarda yetişkinlerden farklı yöntemler kullanılsa da hemen hemen aynı tedaviler uygulanabilmektedir. Çocuklarda yapılan; süt dişi dolguları, süt dişi kanal tedavileri, süt dişi amputasyonları, süt dişi çekimleri, koruyucu fissür örtücüler, koruyucu yüzeyel fluorid uygulamaları, yer tutucular ve diş taşı temizliği gibi birçok tedavi şekli mevcuttur.